Ustawa definiuje pojęcie rezydent i nierezydent :)
Art. 2 [Objaśnienia]
1. W rozumieniu ustawy:
1) rezydentami są:
a) osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w kraju oraz osoby prawne mające siedzibę w kraju, a także inne podmioty mające siedzibę w kraju, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu; rezydentami są również znajdujące się w kraju oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez nierezydentów,
b) polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i inne polskie przedstawicielstwa oraz misje specjalne, korzystające z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych,
2) nierezydentami są:
a) osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą oraz osoby prawne mające siedzibę za granicą, a także inne podmioty mające siedzibę za granicą, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu; nierezydentami są również znajdujące się za granicą oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez rezydentów,
b) obce przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i inne obce przedstawicielstwa oraz misje specjalne i organizacje międzynarodowe, korzystające z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych,

Aha. To zapewne Polbank był nierezydentem - z tego co wiem to były tylko placówki banku greckiego.

W kontekście prawa dewizowego kredyty walutowe raczej są nieważne, ale kredyty złotowe z klauzulami walutowymi są chyba OK :/  Co nie zmienia faktu, że indeksowanie zobowiązania kredytowego do CHF, czy też waloryzowanie kursem CHF kredytów złotówkowych podpada pod inne paragrafy.

+Marek Wyszkowski no ale czy kredyty denominowane w CHF, ale wypłacone w PLN, są kredytem walutowym? tu jest bałagam. Z jednej strony ustawa antyspreadowa wyszczególniała kredyty indexowane i denominowane jako, odręby podtym w stosunku do walutowych. Indeksowane w oczywisty sposób nie są walutowe, tylko złotowe. A te denominowane w CHF, a wypłcone i spłacane w PLN są dla mnie zagadką. Z punktu widzenia ekonomicznego indeksowane do i denominowane w CHF są identyczne, ale pod kątem prawnym chyba jednak zupełnie inne

+Karolina Bukowska-Strakova Patrzymy na porządek prawny z dnia zawarcia umowy kredytu - gdy obowiązywały "zezwolenia na dewizy" były tylko kredyty walutowe i złotówkowe. Ustawa antyspreadowa pojawiła się dużo później, poza tym nie zawiera definicji kredytu indeksowanego ani denominowanego (w temacie tej ustawy polecam lekturę uwag dr. Krzysztofa Zagrobelnego www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/editions-content?id=38516 oraz glosę mec. Mariusza Korpalskiego
law24.pl/pliki/glosa.pdf). Jeśli chodzi o kwalifikacje konkretnego kredytu to uważam, że właściwe podejście prezentuje dr Tomasz Nowak (patrz załącznik nr 2 do drugiego apelu do prezesa ZBP, slajdy 6-10 https://drive.google.com/file/d/0B7GGTFDSnefSR0JHbFVNZXhiNXM/view)

+Marek Wyszkowski Dziękuję za linki na materiały! Szczególnie ten pierwszy. Co prawda, po przeczytaniu nadal mam wątpliwości - mój kredyt jest denominowany w CHF, hipoteka jest w CHF,  ale w umowie jest zapis o wypłaceniu transz w PLN (po bankowym kursie kupna rzecz jasna), harmongram wypłat transz w umowie z bankiem odnosi się do harmonogramu wpłat z umowy z developerem, czyli oczywiście do kwot w PLN. Spłata wedlg umowy też powinna być w PLN (po przeliczeniu na PLN). Według tekstu dr Zagrobelnego, trudno tu mówić o prawdziwym kredycie dewizowym, skoro nie można go spłacać w CHF, i potrzeba ustawą umożliwić jego spłatę w walucie CHF. Ponadto, skoro dewizowy, to po co go wypłacać w PLN?

"Przekazanie bowiem przez bank przedmiotu świadczenia (pieniędzy) w innej walucie niż zaciągnięte zobowiązanie skłania do zastanowienia się, czy jednak zgodnym zamiarem stron (art. 65 § 2 k.c.) nie było ukonstytuowanie umowy kredytowej w walucie krajowej. W przeciwnym
razie trzeba będzie tłumaczyć, na czym polega „oddanie do dyspozycji
kredytobiorcy środków pieniężnych” (art. 69 Prawa bankowego)
w walucie oraz czy jej elementem miałaby być następna „faza” udostępniania, polegająca na przelaniu na rachunek klienta
(lub inny przez niego wskazany) środków pieniężnych, ale już
w walucie polskiej. "

Ponadto, gdyby wykreślić abuzywne zapisy o przeliczaniu kursów według kursu widzimisię prezesa banku, to na papierze kredyt zostałby czysto walutowy. A wtedy co z zezwoleniem na taki kredyt w swietle ustawy dewizowej, a ponadto co z zasadą wykonywania zobowiązań zgodnie z ich treścią (art. 354 § 1 k.c.). Treścią umowy jest udostępnienie mi 100000 CHF, których mi nie udostępniono.
mec. Jacek Czubański twierdzi, że  gdy wyykreślimy abuzywną klauzulę przeliczeniową, a jej miejsce uzupełnimy odpowiednim przepisem prawa o charakterze dyspozytywnym (czyli art 358 §2 – średni kurs NBP), to "kredytobiorca powinien spłacać zobowiązania albo w CHF albo po przeliczeniu na PLN wg kursu NBP (art. 358.2 kc)."  
 Art. 358. § 1. Mówi, że „Jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej.” W świadczniach wzajemnych (jakimi jest kredyt) i ja i bank jesteśmy dłużnikami. Więc teoretycznie mogliśmy się umówić na wypłatę w PLN (tyle, że umówiliśmy się "abuzywnie" czyli wcale). ALe można teraz podjeść do sprawy wypłaty transz (czy momentu powstania długu) dwojako, że albo:
- bank wyłacił za mało złotówek (bo transzę z CHF przeliczył po niekorzystnym kursie)
- albo naliczył za dużą transzę w CHF,
co będzie miało inne konsekwecje finsowe w roszceniach o zapłątę - albo chcę wzrotu złotówek, albo ucięcia części długu frankowego (raczej to drugie, bo integralną częścią umowy z bankiem jest umowa z deweloperem, która wytyczna ile PLN ma być wypłacone, więc deweloper dostał ile chciał, tylko mnie nieprawidłowo zaksięgowano uruchominien w CHF)
Wydaje mi się, że nie jest to takie oczywiste, jak „wrócić” po 7-8 latach do "prawidłowych" zapisów (średni kurs NBP). Zresztą, jak uzupełnimy klauzule abyzywną przepisami i charakterze dyspozytywnym, to dochodzimy do sytuacji, że bank nie wywiązała się z umowy, bo wypłacił za mało PLN, albo naliczył zbyt duże zadłużenie w CHF (zależy od której strony patrzeć ). Dlatego wraca pytanie, czy skoro nie do końca wiadomo jak zastosować w miejscu klauzuli abuzywnej przepisy dyspozycyjne, to właściwie dochodzimy do „gołych” franków, bez klauzuli przeliczeniowej – wtedy wracamy do sytuacji, że strony nie postanowiły o przeliczaniu na PLN, więc „(…) kredyt należy przede wszystkim wypłacić w walucie, w której został udzielony.” Czyli bank się właściwie wcale nie wywiązał z umowy, albo wywiązał się co najmniej niewłaściwie.

Nie wiem jaką logikę mam obrać przy moim pseudowalutowym kredycie?

+Karolina Bukowska-Strakova warto poznać logikę banku - najprostszy to napisanie kilka krótkich reklamacji:
R1) proszę o podanie numeru zezwolenia, na mocy którego bank mógł zawrzeć ze mną umowę kredytu denominowanego w CHF nr XXXX w dniu DD.MM.RRRR, a więc w czasie bezwzględnego obowiązywania w polskim prawie zasady walutowości, określonej przepisami KC i PD.

R2) proszę o potwierdzenie że celem umowy kredytu nr XXX było sfinansowanie zakupu nieruchomości, której  cena wynosi YYY PLN oraz jest określona w umowie z deweloprerem, której harmonogram płatności stanowi załącznik nr AAA do umowy kredytu nr XXXX. Jednocześnie proszę o wyjaśnienia dlaczego przy tak określonym celu umowy, kredyt jest denominowany w CHF oraz jak ma się to do obowiązującej w dniu zawarcia umowy zasady walutowości, wynikającej z przepisów KC i PD.

R3) dlaczego w umowie kredytu nr XXXX bank nie określił sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego, w szczególności, wyliczana jest wartość rat kapitałowo-odsetkowych, a więc działał wbrew Rekomendacji S pkt 5.2.2.c, wydanej przez Komisję Nadzoru Bankowego, która oczekiwała wprowadzenia wszystkich zawartych w niej wytycznych nie później niż do 1 lipca 2006 r.

R4) dlaczego bank przy zawarciu umowy kredytu nr XXXX, poinfnormował mnie o ryzyku kursowym, w sytuacji gdy ryzyko jest czymś niezależnym od stron umowy. Zwrócę uwagę, że bank będąc stroną umowy, jednostronnie i artbitralnie określa kursy walut w własnych tabelach.

Sugeruje napisanie każdej reklamacji z osobna, aby bankowi łatwiej było udzielić odpowiedzi :) Dodam, że od kilku dni obowiązuje nowa ustawa o rozpatrywaniu reklamacji przez banki, która daje im 30 dni na udzielenie odpowiedzi. Brak odpowiedzi oznacza, że bank uznaje reklamację. Dlatego warto precyzyjnie określić roszczenia.
W przypadku ww. propozycji, uzyskasz potwierdzenie braku należytej staranności banku, działania wbrew prawu lub w celu ominięcia prawa, co może otworzyć furtkę do unieważnienia umowy albo dać fundamenty do renegocjacji warunków.

W mojej ocenie umowy o kredyty denominowane w ogóle nie są objęte prawem dewizowym i nie obeszły a naruszyły ówczesną zasadę walutowości. Więcej w tej materii napisałem na świeżo opublikowanym wpisie nr 17 na blogu na konieczchf.pl.  Byłbym wdzięczny za Państwa opinię.
Pozdrawiam,
Krzysztof Orski

Panie mecenasie, dziękuję za udział w dyskusji. Pozwolę sobie opublikować Pańską opinię na fb i g+. Jakiś czas temu opisałem to udawanie i obejścia prawa w felietonie [https://goo.gl/pPmG2L <https://goo.gl/pPmG2L>]. Osobiście dopuszczałem możliwość pozwoleń dewizowych, jednak przyjmuję argument, że nie doszło do (i) dokonywanie między stronami umowy rozliczeń w walutach obcych. Jest tylko jedna możliwość, że wewnętrzne przeliczanie dewizy-PLN wchodzi w ten zakres. Oczywiście drugie zdanie (i) dokonywanie między stronami umowy rozliczeń w walutach obcych nie wchodzi w grę, z powodu, jak Pan słusznie zauważył, natury kredytu t.j. użyczenia kwoty środków pieniężnych. Słowo “użyczenie" jest kluczowe. Nie jestem pewien czy wszyscy to słowo dobrze rozumieją.

Dotarłem do prawa rzymskiego, gdzie jest to uwidocznione. Mamy tutaj jeszcze jedną ciekawą konsekwencję. Wydaje mi się, że ta forma umowy powoduje że świadczenie zwrotne kredytobiorcy nie może być nazwane “świadczeniem pieniężnym” tylko świadczeniem zwrotu przy udziale zapłaty. Próbuję to ubrać w słowa, aczkolwiek nie jest to łatwe. Od strony k.c. jest to podobne do “zadatku”. Świadczenie pieniężne jest przeniesienim własności z majątku A do majątku B i operacja ta powoduje skutki podatkowe, ponieważ jest uposażeniem majątkowym jednej ze stron, kosztem strony drugiej. W przypadku pożyczki i zwrotu kredytu coś takiego nie występuje...

Wewnętrznie bank może i przeliczać sobie złotówki na franki, ale definicja „obrotu wartościami dewizowymi w kraju” mówi wyraźnie o rozliczeniach "między rezydentami", a nie wewnętrznych rozliczeniach dokonywanych przez jednego rezydenta.

Co do kwestii rozumienia świadczenia pieniężnego, to podejrzewam że Pan bardziej jest na świeżo z rozumieniem tej terminologii. Niemniej wydaje mi się, że  będziemy mieli wówczas do czynienia jednak ze świadczeniem pieniężnym o charakterze zwrotnym. W praktyce to jednak nie ma znaczenia. Zakładając, że umowa jest nieważna mamy po prostu do czynienia z nienależnymi świadczeniami, które strony powinny teoretycznie sobie zwrócić. O ile niedoszły kredytobiorca nie podniesie skutecznie zarzutu przedawnienia.

+Krzysztof Orski Rozumiem. Oznacza to niemożliwość zastosowania prawa dewizowego. Jak to możliwe że w 40 milionowym kraju doszliśmy do tego po 10 latach? Ale doszliśmy! Dobra nasza. Dziękuję za prowadzenie pańskiego bloga.

Próbuję zrozumieć naturę świadczenia pieniężnego aby podważyć stosowanie art.358-1 ust.2. Jednak to już tylko kosmetyka. Lista argumentów jest tak długa, że teraz należy przygotować materiały procesowe.

Co do kredytów indeksowanych, to - jak mi czas pozwoli - w niedługim czasie opublikuję jeszcze dwa wpisy zawierające argumentacje podważające klauzule waloryzacyjne. W skrócie: jeden argument bazuje na sprzecznym z prawem sposobie naliczania odsetek (są one naliczane nie od kredytu, ale od zadłużenia kredytowego), drugi wpis będzie stanowił rozwinięcie art. 385(2)pkt 20 w kontekście dyrektywy unijnej w sprawie nieuczciwych warunków w umowach z konsumentami, a w zasadzie jej załącznika.

O waloryzacji nie zapomniałem, ale ciągle gryzę się z myślami. Jest to tak nieprecyzyjnie sformułowany przepis, że naprawdę można mieć wiele interpretacji.

dla mnie zaskakujące jest orzeczenie SN ( https://mojepanstwo.pl/dane/sn_orzeczenia/17458,iv-csk-377-10 ), dotyczące kredytu denominowanego (dewizowego) z 2000r . Co prawda nie ma tam odwołania do prawa dewizego, ale jest tam cytat: "Należy podkreślić, że ułożenie stosunku prawnego w ten sposób, że strony wskazują inną walutę zobowiązania i inną walutę wykonania tego zobowiązania, jest zgodne z zasadą swobody umów".

Jednocześnie warto podkreślić inny fragment "Od chwili
podpisania umowy o kredyt jej wysokość była znana stronom i została oznaczona na kwotę 100.000 Euro (§ 1 ust. 1 umowy). Strony nie oznaczyły wysokości zobowiązania za pomocą klauzuli walutowej (art. 358 1 § 2 k.c.) poprzez odwołanie się do oznaczonej kwoty w obcej walucie. " - a to już niedźwiedzia przysługa dla Nordea, gdzie była równowartość CHF, po kursie z dnia wypłaty. Zatem w dniu podpisywania umowy nie było określnej kwoty kredytu!

Pobieranie odsetek jest nielegalne. Przedstawiłem to ZBP: goo.gl/75VXNo <https://goo.gl/75VXNo> Nowy argument jest bardzo mile widziany.

Świetnie że rozwija Pan wątek art.358-2. W kontekście propozycji ustawy restrukturyzacyjnej jest to bardzo mile widziane. Musimy zbierać argumenty podkreślające klauzule niedozwolone. Oficjalny projekt ustawy restrukturyzacyjnej opiera się właśnie na abuzywności.

zawsze podaję tę sprawę jako przykład idealnego kredytu denominowanego ;) Wydaje mi się że sądy nie zajmują się kwestiami niebędącymi podniesionymi przez strony sporu. Strony nie sądziły się o nielegalność umowy, tylko o wpisu w hipotece (o ile dobrze pamiętam). Gratuluję skojarzenia faktów. Po woli już mi się to wszystko miesza….. No to mamy temat do opisania. W sumie poruszałem to w felietonie: [https://goo.gl/pPmG2L <https://goo.gl/pPmG2L>]. Teraz mamy argumenty prawne.

Znam te orzeczenie. Jest jeszcze podobne z z 29 kwietnia 2015 r. V CSK 445/14. W mojej ocenie, delikatnie rzecz ujmując, są to przykłady, że również sędziowie SN nie są nieomylni. Mam wrażenie, że składy sędziowskie nie zadały sobie trudu, aby zastanowić się i nad prawem dewizowym, i nad zasadą walutowości, i wreszcie nad takim skromnym faktem, że sposób wykonania zobowiązania udzielenia kredytu został określony w art. 69 ust. 1 prawa bankowego. A w tym przepisie jest wyraźna mowa, że poprzez umowę kredytu bank zobowiązuje się do oddania do dyspozycji kredytobiorcy kwotę  (a więc konkretną liczbę) środków pieniężnych. Nawet więc, jeżeli hipotetycznie byśmy uznali, że bank jednak mógł wyrazić kwotę kredytu w walucie obcej a jednocześnie ustalić, że będzie on wypłacony w złotówkach, to zasada swobody umów nie może zezwalać na tworzenie takich postanowień sprzecznych z art. 69 ust. 1. Notabene zgodnie z art. 354 K.c. zobowiązanie powinno być wykonane zgodnie z jego treścią. W tym przypadku treść zobowiązania udzielenia kredytu wymaga, aby kwota wypłacanego kredytu była już określona w umowie.
SN w powyższych wyrokach zastosowały argumentację "tak, bo tak". Orzeczenia takie są przestrogą, ale również wskazówką przy pisaniu pozwów i pism procesowych. A należy je tak pisać, aby wymuszać na sądach precyzyjne, logiczne i wyczerpujące wyjaśnianie swoich stanowisk. Co jest zresztą teoretycznie  ich obowiązkiem.

Docelowo będzie idealnie, abyśmy wypracowali wielopoziomową argumentację, której sąd nie mógłby zignorować. Coś w rodzaju: https://goo.gl/rpLgQR